حریم خصوصی در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران

از دیرباز حق حریم خصوصی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است به گونه ای که در قالب بارزترین جلوه های حقوق بشر متجلی گردیده است. حریم خصوصی در مفهوم خاص خود از جلوه ها و مظاهر متعدد و متنوعی برخوردار است، اما می توان در یک تقسیم کلی و جامع آن را به حریم مادی مشتمل بر حریم مکانی، جسمانی و اموال و حریم معنوی شامل حریم اطلاعات، ارتباطات و حیثیت اجتماعی تفکیک نمود که هر کدام از قلمرو خاص خود و ضمانت های اجرایی دنیوی یا کم دست کم عقاب اخروی برخوردار است. بررسی اقوال و آثار مختلف مشهور فقیهان امامیه و مقررات موجود در فقه اسلامی، از یک سو حاکی از اهمیتی است که برای حریم خصوصی با انواع و گونه های مختلف آن قائل شده اند و به تبع آن تدابیری را به منظور حفظ و مصونیت از حریم خصوصی از هرگونه تعدی و تفریط، اندیشیده اند. از سوی دیگر بررسی و مداقه بیشتر در منابع شرعی موجود و آراء و فتاوی مشهور، موارد جواز نقض حریم را نیز به طور استثنایی تأیید می نماید و به آن چهره ی شرعی و قانونی می-بخشد. یافته های تحقیق به طور خلاصه به قرار ذیل است: اولاً انسان دارای حریم است؛ ثانیاً حریم به دو قسم حریم مادی و معنوی قابل تقسیم است؛ ثالثاً تعدی به حریم مادی دارای ضمانت اجرایی می باشد؛ اما تعدی به حریم معنوی، در موارد متعدد فاقد ضمانت اجرایی می باشد؛ رابعا خلأهای قانونی قابل ملاحظه ای در زمینه ی حفظ و حراست از حق حریم خصوصی انسان ها وجود دارد که نیاز به رسیدگی و وضع قانون را فراهم آورده است وباید وضع شود.